Popüler diyetler yapılmalı mı? Zararları neler?
Çoğumuz uzun yıllar sonucu üst üste eklenerek aldığımız fazla kilolarımızı birkaç hafta da vermek isteriz. Son zamanlarda ortaya çıkan popüler bazı diyetler kısa zamanda fazlaca kilo kaybettirdiği için pek çok kişi tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Fakat her kolay ulaşılan başarının bir negatif geri dönüşü olduğu gibi bu diyetlerde de uzun süreli uygulanma sonrası geçici ve kalıcı zararlar meydana gelir.
En popülerlerinden olan protein diyetleri ile başlayacak olur isek, et, tavuk, balık, yoğurt, süt, yumurta gibi protein kaynaklarının sınırsız olarak tüketildiği, buna ek olarak yaşamsal metabolik fonksiyonlarımızın gerçekleşmesi için gerekli olan kaliteli karbonhidratlar dahil tüm karbonhidrat grubunun yasaklandığı popüler diyetlerde, kısa sürede çokça kilo kayıpları görülmektedir. Ancak kar-zarar dengesine bakacak olur isek, insanın ömrü boyunca sadece protein ile beslenmesi imkansızdır ve elbet bir gün normal beslenme düzenine geri dönülür. Kısa sürede verilen bu kilolar normal beslenme düzenine dönüldüğünde fazlasıyla geri alınır. Kiloyu sürekli verip-almak ise “Yo-yo etkisi” dediğimiz her seferinde sabit kilonun daha da artmasıyla sonuçlanır. Örneğin 75 kiloda bir birey diyete başlar ve 10 kilo verir. Diyeti bıraktıktan sonra 14 kilo geri alır. Artık 79 kilo olan birey yine diyet yapar ve bu sefer 8 kilo verir. Diyeti bırakır ve 13 kilo geri alır. Artık bu bireyin kilosu 84 olmuştur. Bu süreç böyle devam eder ve doğru yapılmayan diyetler sonucunda bireyin sabit kilosu gittikçe artar.
Kilolar geri alınmaya başladıkça kişi normal beslenmeye dönmekten korkarak protein bazlı beslenmeye devam edebilir. Uzun süreli yapılan protein diyetlerinin sabit kilonuzun artmasından bile daha ciddi zararları vardır. Hiperürisemiye, gut hastalığına, böbrekte taş oluşumuna, ağızda koku oluşmasına, kalp-damar tıkanıklıklarına, aşırı kolesterole, osteoporoza, organ harabiyetlerine, vitamin-mineral eksikliklerine, saç dökülmelerine, tırnak kırılmalarına, halsizliğe, eklem ve kas ağrılarına, karaciğerde bozukluklara, hatta tüm bunlara bağlı olarak ölümlere neden olabilmektedir.
Sonuç olarak bu diyetler kısa süreli (maksimum 1 hafta) süreliğine veya sağlıklı diyet sürecinizde birkaç günlüğüne metabolizmayı şaşırtmak adına yapılabilir. Fakat kilo vermek uğruna sağlığınızdan olmamak için en doğru kararı siz değil diyetisyeniniz vermelidir. Diyet, diyetisyen desteği ile yapılan uygulamalardır ve tamamen kişiye özeldir. Her birey birbirinden farklı olduğu gibi beslenme programları da farklı olmalıdır. Herkesin uygulayabileceği öngörülen diyet programlarının altında mutlaka yanlış bir şeyler aranmalıdır.
Diyetisyen Cansu YALÇIN
www.cansuyalcin.com.tr
